Miedziaki Colson Whitehead

Colson Whitehead to autor słynnej, nagrodzonej w 2017 roku Pulitzerem książki Kolej podziemna. Od dawna chciałam ją przeczytać, a więc z chęcią zagłębiłam się w Miedziaki. To dla mnie przedsmak pisarstwa tego człowieka i próba zastanowienia się co jest tak genialnego w jego prozie.

Miedziak to nazwa zakładu poprawczego dla chłopców działającego na Florydzie w latach 60. XX wieku. Miejsce to istniało naprawdę i autor oddał głos wychowankom tego przybytku. Elwood Curtis jest niezwykle grzecznym, uczynnym chłopcem, który dobrze się uczy i ma szansę dostać się na uczelnię. Mógłby mieć wszystko – dobry start w życiu, mnóstwo kolegów. Gdyby tylko nie był czarnoskórym człowiekiem w Ameryce, który na każdym kroku musi doświadczać niesprawiedliwości, nierówności i wyszydzania. W wyniku znalezienia się w niewłaściwym miejscu w niewłaściwym czasie trafia do Miedziaka. Piekła na ziemi.

Mam ogromny problem z ocenieniem tej książki, ponieważ historia Elwooda i wszystkich czarnoskórych wychowanków w jakichkolwiek placówkach poprawczych jest wstrząsająca sama w sobie. Czegoś mi jednak w niej brakowało podczas lektury. W pierwszej części trafiamy do miasteczka jakich wiele na amerykańskim Południu w latach 60. XX wieku. Te strony były dla mnie zdecydowanie najlepsze, ponieważ zwykle czytałam o segregacji rasowej w kontekście czasów zupełnie historycznych, o wielu sprawach nie zdawałam sobie sprawy. Spojrzenie na świat oczyma czarnoskórego, dość naiwnego i prostolinijnego chłopca było niezwykle poruszające. Ciągłe żarty, przepychanie, wyszydzanie to codzienność każdego młodego człowieka podobnego do Elwooda. Staranie się, udowadnianie swojej wartości tylko po to, by usłyszeć, że czarnoskórym się to nie należy, są gorsi. Pierwsza część tej książki wywołała u mnie najwięcej refleksji, emocji, szerzej otworzyła oczy.

Dalej obserwujemy życie chłopca w Miedziaku, niczym w piekle, które czarnoskórym wychowankom zgotowali inni ludzi. Mury tego miejsca są wprost przesiąknięte okrucieństwem, jednak specyficzny styl autora, przechodzenie w jednym zdaniu od szarej codzienności do cierpienia i upokorzenia tych młodych chłopców sprawiły, że ta powieść nie wybrzmiała w mojej głowie tak jakby mogła. Pełno tu niedopowiedzeń i chociaż zdaję sobie sprawę z tego co tam się działo, to jednak odczuwałam podczas czytania jakąś blokadę myśli i odczuć. Nie liczyłam na granie na emocjach i brutalne opisy, ale ich skąpa ilość przeszkodziła mi w odbiorze. Z ciekawości przeczytałam inne opinie i są zupełnie przeciwne, ten specyficzny styl autora bardzo się spodobał, a więc to zupełnie subiektywna kwestia.

Zakończenie było niezwykle chaotyczne, kilkadziesiąt stron brnęłam z niemałym trudem, jednak gdy doczytałam już do ostatniego zdania to wszystko stało się jasne. Ciężko się czyta, ale wszystko jest na swoim miejscu, jest bardzo potrzebne.

Podsumowując, Miedziaki to książka, która do końca do mnie nie trafiła. Jeśli jednak ciekawią was powieści Colsona Whiteheada, chcecie przekonać się na własnej skórze jak je odbierzecie to zachęcam. Ja z całą pewnością skuszę się na Kolej podziemną.

Ocena: 3+/6

Tytuł: 551. Miedziaki

Autor: Colson Whitehead

Stron: 286

Wydawnictwo: Albatros

Rok wydania: 2019

Za egzemplarz serdecznie dziękuję wydawnictwu Albatros